7143 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN İMKANLAR HAKKINDA ÖZET AÇIKLAMALAR

I – KAMUYA OLAN BORÇLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI

Vadesi ve 31.03.2018 tarihine kadar olan borçların yeniden yapılandırma kapsamına girenler;

- Her türlü vergi, resim ve harçlar,

- Vergi cezaları ile gecikme faizi ve gecikme zamları,

- Trafik Para Cezaları,

- Askerlik, Seçim, Nüfus Para Cezaları,

- Karayolu Taşıma Kanununa göre kesilen para cezaları,

- RTÜK İdari Para Cezaları

- Karayollarından usulsüz geçişler nedeniyle kesilen para cezaları,

- Öğrencilerin, YURT-KUR’ a olan ve vergi dairelerine intikal eden katkı kredisi ve öğrenim kredisi borçları,

- Ecrimisil borçları

- Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi,

- Belediyelere Su, atık su borçları, katı atık ücret borçları,

- Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payları,

- Gümrük vergileri ve idari para cezaları ile gecikme faizi ve gecikme zamları,

- Sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezaları ve bu alacaklara ilişkin her türlü gecikme zammı ve gecikme cezaları,

- İSKİ, ASKİ su ve atık su bedelleri

- TOBB üye aidatları

- TÜRMOB üye aidatları

- TESK üye aidatları girmektedir.

Yararlanmak isteyenlerin en geç 31.07.2018 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunması gerekmektedir.

 II – MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI:

 Kanunda bazı vergilerde son beş yılın matrahlarının veya vergilerinin belirli oranlarda artırılması halinde, bu yıllarla ilgili olarak inceleme ve tarhiyat yapılmayacağı öngörülmektedir.

Matrah ve vergi artırımı aşağıdaki dört vergi grubunda yapılabilecektir:

- Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Gelir Stopaj Vergisi (Sınırlı bazı ödemeler için), Katma Değer Vergisi

Bunlardan sadece kurumlar vergisi matrah artırım oranları ile asgari tutarları aşağıda tablo halinde gösterilmiştir. Gelir vergisi de dahil diğer vergilerin matrah artırım oranları gelir türlerine göre ve beyannamelere göre farklılık arz etmektedir.

Matrah ve vergi artırımının 31.08.2018 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin peşin veya ilk taksitinin kanunun yayınlandığı tarihi takip eden 4. Ay sonuna kadar (30.09.2018 Pazar gününe geliyor, 01.10.2018 günü son gün) başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitle ödemesi mümkündür.

SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER: (Madde 10)

İlk iki taksitin tamamen ödenmesi şartıyla bir takvim yılında 2 taksite kadar taksitin süresinde ödenmemesi halinde yapılandırma bozulmamaktadır. Bir takvim yılında 3 taksit ödenmeyince yapılandırma bozulmaktadır.

Matrah/vergi artırımı hükümlerinden yararlanan mükelleflerin taksitlerini süresinde ödememesi halinde matrah artırımı hükümlerinden yararlanamamaktadır. Ancak, beyan edilen vergiler 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre cebren tahsil edilmektedir.

Yapılandırma bozulmaması şartıyla, süresinde ödenmeyen taksit, son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenebilmektedir.

Süresinde ödenmeyen taksit gecikme zammı oranında geç ödeme zammı ile birlikte tahsil edilmektedir.

Kesinleşmiş ve kesinleşmemiş borçların yapılandırılmasında bir diğer şart, cari dönem vergi ödeme yükümlülüklerinin gününde yerine getirilmesidir. Cari yükümlülükler açısından da bir takvim yılında en fazla 2 defa ihlal hakkı verilmektedir. Cari döneme ait alacak tutarları veya taksit tutarlarının % 10’unu aşmamak şartıyla 10 TL’ye kadar yapılmış eksik ödemeler ihlal sayılmamaktadır.

III- KAYITLARIN DÜZELTİLMESİ İMKÂNI:

Kanunda yapılan düzenleme kapsamında,

• İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine teçhizat ve demirbaşları kayda alma,
• Kayıtlarda mevcut olduğu halde işletmede yer almayan mallar ile kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar için düzeltme işlemleri yapma, olanağı getirilmektedir.

A-İŞLETMEDE BULUNDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYANLAR (FATURASIZ ALIŞLAR)

Belgesiz Alışlara İlişkin Beyan Tablosu

 Beyan edilen bu mallar için Katma Değer Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca sorumluluk uygulaması yapılmayacaktır.

Özel tüketim vergisine tabi malları beyan eden ve bu mallara ilişkin alış belgelerini ibraz edemeyen mükelleflerin, beyan tarihindeki miktar ve emsal bedel üzerinden hesaplanan özel tüketim vergilerini de katma değer vergisine ilişkin beyanname verme süresi içinde ayrı bir beyanname ile beyan etmesi gerekmektedir.

Beyan edilen kıymetlerin satış bedeli bunların deftere kaydedilen bedelinden düşük olamayacaktır. Beyan edilen kıymetler, Ba formu ile beyan edilmelidir.

B-KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN STOKLAR (FATURASIZ SATIŞLAR):

Mükelleflerin, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtialarını fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıtlarının düzeltilmesine imkan sağlanmaktadır.

Sadece emtialar için getirilen bir düzenlemedir.

Belgesiz Satışlara İlişkin Beyan Tablosu

Düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler yerine, “Muhtelif Alıcılar (7143 sayılı Kanunun 6/2 maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir)” ibaresi yazılacaktır. Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtia nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formu vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs formu ile bildirilecektir. Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Alıcılar (7143 sayılı Kanun Madde 6/2)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır.

Fatura düzenlenerek kayıtlara alınan emtia için geçmişe yönelik ceza ve gecikme faizi uygulanmayacaktır. 

C-KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN KASA VEYA ORTAKLARDAN ALACAKLAR: (Madde 6/3 )

Düzeltme imkânından bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir.

31.12.2017 tarihli bilançodaki bakiyeler beyan tarihindeki bakiyelerle karşılaştırılıp beyan yapılacaktır. 31.12.2017 tarihli bilançodaki bakiyenin beyan tarihindeki bakiyeden düşük olması durumunda; en fazla 31.12.2017 tarihli bilançosundaki bakiye tutarı kadar beyanda bulunabilecektir.

Hesapların Düzeltilmesinin Esasları Tablosu

Mükellef, bu beyanıyla ilgili muhasebe kayıtlarını yaparken düzeltmeden kaynaklanan işlemler nedeniyle “689. Diğer Olağan dışı Gider ve Zararlar Hesabı” veya bilançonun aktifinde bir geçici hesap 296- Geçici Hesap (7143 sayılı Kanun 6/3 md. Uyarınca Düzeltme Hesabı) tercihinde bulunabilecektir.

Beyan edilen tutarlar nedeniyle herhangi bir tarhiyat yapılamayacaktır.

IV- VARLIK AFFI (Madde 10/Fıkra 13 )

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları Türkiye’ye getirilmek suretiyle milli ekonomiye kazandırılması ve bu varlıklarım Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişilerin maddedeki hükümler çerçevesinde bu varlıklarına serbestçe tasarruf edebilmelerine imkân sağlanmaktadır.

Ayrıca,  gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan ancak işletmenin defter kayıtlarında yer almayan varlıkların kanuni defter kayıtlarına alınmasına imkân sağlanmaktadır.

A-YURTDIŞI VARLIKLAR: (Madde 10/Fıkra 13-a )

Yurt dışında bulunan

• Para, Altın, Döviz, Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları 

Varlıkların 30.11.2018 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildirilmesi halinde, bu varlıklar kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın yasal defterlere kaydedilebilecektir.

Bildirim Zamanı

7143 sayılı Kanunla getirilen avantajlardan yararlanabilmek için  yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların; 30.11.2018 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildirilmesi gerekmektedir.

Yurt Dışındaki Varlıkları Yurda Getirilmesi

Yurt dışında bulunan ve düzenleme kapsamında olan varlıkların, bildirim yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekmektedir

 Beyan edilen yurtdışı varlıkların en geç 30.11.2018 tarihine kadar kanuni defterlerde kayıtlı yurtdışı kredilerin kapatılmasında kullanılması durumunda borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacaktır.

 Kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının daha önceden Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde de aynı imkanlardan yararlanılması mümkündür.

Ödenecek Vergi Oranı (Madde 10/Fıkra 13-e )

Yurt dışındaki varlıkların 31.07.2018 tarihine kadar getirilmesi durumunda, herhangi bir vergi ödenmeyecektir.

31.07.2018 tarihinden sonra Türkiye’ye getirilen yurt dışındaki varlıkların toplam tutarı üzerinden % 2 oranında vergi ödenecektir.

Verginin Ödeme Süresi ve Şekli

Banka ve aracı kurumlar, 31.07.2018 tarihinden sonra Türkiye’ye getirilen yurt dışındaki varlıkların toplam tutarı üzerinden %2 oranında hesapladıkları vergiyi, 31.12.2018 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan edip ve aynı sürede ödeyeceklerdir.

Yurtdışından Getirilen Tutarların Ortaklara Dağıtılması

Türkiye’ye getirilen varlıkların işletmeden çekilmesi kar dağıtımı sayılmayacaktır. Dolayısıyla yurtdışından getirilen tutarların ortaklara dağıtılması halinde herhangi bir vergi alınmayacaktır.

B-YURTİÇİ VARLIKLAR: (Madde 10/Fıkra 13-e )

Kapsama Giren Varlıklar

Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan ancak işletmenin defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların 30.11.2018 tarihine kadar dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın kanuni defterlere kaydedilmesi imkanı sağlanmaktadır

Beyan Zamanı

7143 sayılı Kanunla getirilen avantajlardan yararlanabilmek için, yurt içindeki kapsamdaki varlıkların, 30.11.2018 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilmesi gerekmektedir.

Ödenecek Vergi Oranı ve Zamanı(Madde 10/Fıkra 13-g )

Yurt içindeki varlıkların 31.07.2018 tarihine kadar kanuni defterlere kaydedilmesi durumunda, herhangi bir vergi ödenmeyecektir.

Yurt içindeki varlıkların 01.08.2018-30.11.2018 tarihleri arasında kanuni deftere kaydedilmesi durumunda vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden % 2 oranında vergi ödenecektir. Hesaplanan verginin 31.12.2018 tarihine kadar vergi dairesine ödenmesi gerekmektedir.

C-VARLIK AFFI ORTAK HÜKÜMLER:

Kayda Alınacak Varlıkların Elden Çıkartılması(Madde 10/Fıkra 13-d,f

Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmemektedir.

Varlık Affından Yararlanmanın Sağladığı Avantajlar

Sahip oldukları varlıkları Türkiye'ye getirenler ile Türkiye'de bulunan varlıklarını kanuni defterlerine kaydeden mükellefler bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.

Bu hükümden faydalanılabilmesi için bildirilen veya beyan edilen tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi ve bildirilen yurtdışı varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.

Varlık Affı Takvimi

 V- YURT DIŞINDA ELDE EDİLEN BAZI KAZANÇLAR (Gelir Ve Kurumlar Vergisinden İstisna Edilmiştir.) (Madde 10/Fıkra 13-h)

 7143 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin on üçüncü fıkrasının (h) bendiyle yurt dışı kaynaklı bazı kazançlar için vergi istisnası getirilmiştir.

 Yapılan düzenlemeyle, tam mükellefiyete tabi kişi ve kurumların, 31.10.2018 tarihine kadar elde ettikleri;

- Yurt dışı iştirak kazançları,

- Yurt dışı iştirak hissesi satışından doğan kazançları,

- Yurt dışı şube kazançları,

- Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları,

31.12.2018 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla gelir ve kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.

İstisna Şartları:

İştirak kazançları ve iştirak satış kazançları

Yurt dışından elde edilen iştirak kazancı ve yurt dışı iştirak hissesi satış kazancına ilişkin istisna uygulamasından yararlanabilmek için kazancın, 18.05.2018 - 31.10.2018 döneminde elde edilmiş ve 31.12.2018 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması gerekmektedir.

Şube kazançları

Yurt dışında elde edilen şube kazancına ilişkin istisna uygulamasından yararlanabilmek için kazancın, 18.05.2018 - 31.10.2018 döneminde elde edilmiş ve 31.12.2018 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması gerekmektedir.

Tasfiye kazançları

Yurt dışındaki kurumların tasfiyesinden kaynaklanan kazançlar için istisna uygulanabilmesi için kazancın, 18.05.2018 - 31.12.2018 döneminde elde edilmiş olması ve 31.12.2018 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması  gerekmektedir.

7144 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN İMKANLAR HAKKINDA ÖZET AÇIKLAMALAR

213 sayılı VUK’ na eklenen geçici madde (Geçici Madde 31) ile tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler ile bu Kanunun 215 inci maddesi uyarınca kendilerine kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler hariç) bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlarını (sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar hariç) 30/9/2018 tarihine kadar aşağıdaki şartlarla yeniden değerleyebilirler.

Taşınmazların değerleri ve bunlara ilişkin amortismanların yeniden değerleme oranı ile çarpılması suretiyle yeniden değerleme sonrası değerleri bulunur. Yapılacak değerlemede esas alınacak yeniden değerleme oranı olarak bu Kanunun mükerrer 298 inci maddesine göre (2003 ve 2004 yılında) enflasyon düzeltmesine tabi tutulan,

En son bilançoda yer alan taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin, söz konusu bilançonun ait olduğu tarihi takip eden aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran,

En son bilanço tarihinden sonra iktisap edilen taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin, taşınmazın iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran dikkate alınır.

Yeniden değerleme neticesinde taşınmazların değerinde meydana gelecek değer artışı, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilir. Değer artışı, taşınmazların yeniden değerleme sonrası ve yeniden değerleme öncesi net bilanço aktif değerleri (taşınmazların bilançonun aktifinde yazılı değerlerinden, pasifte yazılı amortismanların tenzili suretiyle bulunan değeri) arasındaki farktır.

Taşınmazlarını bu madde kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutan mükellefler bu kıymetlerini, yapılan yeniden değerleme sonrasında bulunan değerleri üzerinden amortismana tabi tutmaya devam ederler.

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden % 5 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın 25 inci günü akşamına kadar bir beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve aynı süre içerisinde ödenir.

Bu fıkra kapsamında ödenen vergi; gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Beyanın zamanında yapılmaması ya da tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde bu madde hükümlerinden faydalanılamaz.

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarının, sermayeye ilave edilme dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen kısmı, bu işlemin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulur.

Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılması halinde, pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışları, kazancın tespitinde dikkate alınmaz.

Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılmasından önce bu Kanunun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılmasına ilişkin şartların oluşması halinde, bu madde gereğince oluşan değer artışı fonu öz sermayeden düşülmek suretiyle mezkûr madde uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılır.