İHRACAT BEDELLERİNİN YURDA GETİRİLMESİ VE İHRACATLARIN KAPATILMASI
2018-32/48 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ ile 4 Eylül 2018 tarihinden itibaren altı ay süre ile ihracat bedellerinin 180 gün içerisinde Türkiye’ye getirilme ve %80’nin bankaya bozdurma zorunluluğu getirilmişti. Bu süre 4 Mart 2019 tarihi itibariyle sona eriyordu.
3 Mart 2019 tarihli ve 30703 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2019-32/53 Tebliğ ile söz konusu Tebliğin yürürlük süresi altı aydan bir yıla çıkarılmak suretiyle 4 Eylül 2019 tarihine kadar uzatıldı. Daha sonra çıkan bir kararla 6 ay daha uzatıldı.
İhraç edilen malların bedelinin süresinde yurda getirilerek, bankalara satılmasından ve ihracat hesabının süresinde kapatılmasından öncelikle ihracatçılar sorumlu olacaktır.
Mal ihracında, bedelleri yurda getirilme süresi içinde gelen, ihracat ile ilgili hesaplar aracı bankalarca kapatılacaktır. Yurda getirilen ihracat bedelinden indirimler düşüldükten sonra kalan tutarın %80’i bankalara bozdurulmalıdır. Buna göre;
Bankalara Satılacak Döviz Tutarı = (İhracat Bedeli – İndirimler) x %80 Olarak hesaplanır.
2018-32/48 Sayılı Tebliğin 7.Maddesi uyarınca ihracat bedellerinden aşağıdaki ödemeler Mahsup edilebilir(indirilebilir):
1-İhracatçının ithalat bedelleri,
2-Döviz cinsinden olan ve ödenen banka kredileri ve faizleri(sermaye hareketlerine ilişkin ödemeler),
3-Görünmeyen işlemlere ilişkin giderler ve Döviz Transferleri,
4- Transit ticaretin alış bedeli,
5-İhracatla ilgili navlun giderleri,
6-İhracatla ilgili sigorta primi,
7-İhracatla ilgili komisyon giderleri,
8-İhracatla ilgili ardiye, depolama, antrepo giderleri,
9-İhracatla ilgili gümrük resmi ve harçlar,
10-İhracatla ilgili faktoring giderleri,
11-İhracatla ilgili uluslararası faiz oranlarını geçmemek üzere iskonto giderleri,
12-İhraç edilen mallarla ilgili nakil, muhafaza, bakım ve satış ve benzeri giderler,
13- Ticari teamüllerin gereği olarak satış akdinde veya akreditiflerde ayrıca varış yerinde tartı ve analiz yapılması şartı bulunuyorsa, tartı ve analiz sonucunda tespit edilen vezin noksanlığı veya kalite farkı ile ekspertiz ve tahkim ücretleri ve rafa (maniplasyon) giderleri.
15 Mayıs 2019 Tarihli 1106 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı;
Kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden sıfır olarak uygulanmakta olan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) oranı, 1106 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 15 Mayıs 2019 tarihinden itibaren binde 1 olarak belirlendi.
Aşağıda sayılan kambiyo muamelelerinde, BSMV satış tutarı üzerinden sıfır olarak uygulanmaya devam edecektir.
1) Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları
2) Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan kambiyo satışları
3) Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanımların ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları
17 Haziran 2019 tarihli ve 30804 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1149 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile aşağıdaki muamelelerin de 18 Haziran 2019 tarihinden itibaren 98/11591 sayılı BKK eki Kararın 1’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine aşağıdaki alt bentlerin eklendiği belirtilmiştir.
4) Sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları,
5) İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları,"
Buna göre söz konusu kambiyo işlemleri de sıfır oranlı BSMV’ye tabi olacaktır.
Sonuç olarak, indirimler düşüldükten sonra bozdurulan ihracat bedellerinden tekrar döviz satın alınması halinde binde sıfır BSMV alınacaktır.
İhracatçının serbest kullanımına bırakılan dövizler (TCMB İhracat Genelgesi)
MADDE 22 – (1) Hizmet ihracatı, transit ticaret, Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel
fatura ile yapılan satış, Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış,
mikro ihracat ve 5.000,- ABD doları veya karşılığı Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat
işlemlerinde bedellerin tamamının tasarrufu serbesttir.
(2) CFR ve CIF teslim şekline göre gerçekleştirilen ihracatta, navlun ve sigorta bedeli
ile kiracının satın alma hakkı bulunmayan finansal ve ticari kiralama sözleşmesi çerçevesinde
elde edilen kira bedelleri hizmet bedeli döviz olarak kabul edilir.
Bu durumda, hizmet ihracatı dövizleri için bozdurulmadan banka dekontu almak suretiyle (Banka dekontunda dövizin kimden ve nereden geldiği yazılmak suretiyle, fatura ile ilişkilendirilerek belirtilmesi gerekiyor.) vergi dairesinde işlem yapılabilir.
YMM. Mehmet Gürkan Tanrıkulu